Η βία, οι λεηλασίες και το χάος που μαστίζει τη χώρα καταδεικνύει το διογκωμένο χάσμα μεταξύ του ελληνικού λαού και των πολιτικών του.
Ελλάδα ξεφορτώθηκε τους στρατιωτικούς δικτάτορές της τον Ιούλιο του 1974. Αλλά σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, καθώς η πληγείσα από το χρέος χώρα υπομένει μια κρίση που κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι είναι σχεδόν τόσο κακή όσο η μακρά σκοτεινή νύχτα της κυριαρχίας τους, εξακολουθεί να είναι αδύνατο να διαμαρτυρηθεί κάποιος στην κοιτίδα της δημοκρατίας.
Ελλάδα ξεφορτώθηκε τους στρατιωτικούς δικτάτορές της τον Ιούλιο του 1974. Αλλά σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, καθώς η πληγείσα από το χρέος χώρα υπομένει μια κρίση που κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι είναι σχεδόν τόσο κακή όσο η μακρά σκοτεινή νύχτα της κυριαρχίας τους, εξακολουθεί να είναι αδύνατο να διαμαρτυρηθεί κάποιος στην κοιτίδα της δημοκρατίας.
Όταν δεκάδες χιλιάδες Έλληνες προσπάθησαν να διαδηλώσουν ειρηνικά μπροστά από το κτίριο του κοινοβουλίου την Κυριακή το βράδυ, σχεδόν αμέσως ήρθαν αντιμέτωποι με βολές από δακρυγόνα. Οι τοξικές αναθυμιάσεις ήταν η απάντηση των αρχών, όχι μόνο στη λαϊκή αντίθεση που εκφράστηκε από την προοπτική της ακόμα μεγαλύτερης λιτότητας, αλλά και ο φόβος ότι θα ενισχυθεί. Η αγωνία, όπως η αβεβαιότητα, στοιχειώνει πλέον την Ελλάδα.
Αυτό που ακολούθησε ήταν κυριολεκτικά το χάος: ένα γνωστό μίγμα νεαρών πανκ που δεν έχουν σχέση με τους συνήθεις διαδηλωτές έχοντας έξαλλη συμπεριφορά, βάζοντας φωτιά σε τράπεζες, καταστήματα και καφετέριες. Σκηνές από τρελοκομείο και μακελειό, που εξασφάλισε ότι τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό του κοινοβουλίου - με μια ψηφοφορία πάνω σε βαθιά αντιλαϊκά μέτρα, σε αντάλλαγμα με τα κεφάλαια διάσωσης που θα κρατήσουν μακριά την πτώχευση - ήταν εντελώς ναυαγισμένη.
Κτίρια καίγονταν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Από τη στιγμή που οι Αθηναίοι ξύπνησαν, το ιστορικό κέντρο της αρχαίας πόλης τους έμοιαζε με μια εμπόλεμη ζώνη. Καταστήματα σε πολυσύχναστες λεωφόρους λεηλατήθηκαν, τα πατζούρια τους συντρίφτηκαν και έσπασαν. Παραμορφωμένες στάσεις λεωφορείων ήταν σκορπισμένες ανάμεσα στα συντρίμμια. Με τα απανθρακωμένα ερείπια δύο από των παλαιότερων κινηματογράφων της πρωτεύουσας να σιγοκαίνε, και, με τη δυσωδία των δακρυγόνων ακόμα στον αέρα, οι εφημερίδες διακήρυξαν ότι η ψηφοφορία είχε περάσει.
«Όλα αυτά έγιναν», δήλωσε η Άντζελα Οικονόμου, μια φοιτήτρια μπροστά σε ένα μαυρισμένο οικοδόμημα που ήταν κάποτε μια τράπεζα, «όταν το μόνο θέλαμε να κάνουμε, ήταν να ασκήσουμε το δημοκρατικό μας δικαίωμα».
«Δεν είναι οι πολιτικοί που υποφέρουν, είναι οι άνθρωποι. Και αυτά είναι μέτρα που δεν σκοτώνουν μόνο τη δημιουργική σου φλόγα , σε κάνουν να απελπίζεσαι.»
Αυτό που ακολούθησε ήταν κυριολεκτικά το χάος: ένα γνωστό μίγμα νεαρών πανκ που δεν έχουν σχέση με τους συνήθεις διαδηλωτές έχοντας έξαλλη συμπεριφορά, βάζοντας φωτιά σε τράπεζες, καταστήματα και καφετέριες. Σκηνές από τρελοκομείο και μακελειό, που εξασφάλισε ότι τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό του κοινοβουλίου - με μια ψηφοφορία πάνω σε βαθιά αντιλαϊκά μέτρα, σε αντάλλαγμα με τα κεφάλαια διάσωσης που θα κρατήσουν μακριά την πτώχευση - ήταν εντελώς ναυαγισμένη.
Κτίρια καίγονταν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Από τη στιγμή που οι Αθηναίοι ξύπνησαν, το ιστορικό κέντρο της αρχαίας πόλης τους έμοιαζε με μια εμπόλεμη ζώνη. Καταστήματα σε πολυσύχναστες λεωφόρους λεηλατήθηκαν, τα πατζούρια τους συντρίφτηκαν και έσπασαν. Παραμορφωμένες στάσεις λεωφορείων ήταν σκορπισμένες ανάμεσα στα συντρίμμια. Με τα απανθρακωμένα ερείπια δύο από των παλαιότερων κινηματογράφων της πρωτεύουσας να σιγοκαίνε, και, με τη δυσωδία των δακρυγόνων ακόμα στον αέρα, οι εφημερίδες διακήρυξαν ότι η ψηφοφορία είχε περάσει.
«Όλα αυτά έγιναν», δήλωσε η Άντζελα Οικονόμου, μια φοιτήτρια μπροστά σε ένα μαυρισμένο οικοδόμημα που ήταν κάποτε μια τράπεζα, «όταν το μόνο θέλαμε να κάνουμε, ήταν να ασκήσουμε το δημοκρατικό μας δικαίωμα».
«Δεν είναι οι πολιτικοί που υποφέρουν, είναι οι άνθρωποι. Και αυτά είναι μέτρα που δεν σκοτώνουν μόνο τη δημιουργική σου φλόγα , σε κάνουν να απελπίζεσαι.»
Καθώς εντείνεται το μεγάλο δράμα του χρέους στην Ευρώπη, είναι ξεκάθαρο ότι στη χώρα όπου ξέσπασε τίποτα δεν πηγαίνει κατ’ ευχή. Ταλαντευόμενη στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης η Ελλάδα, είναι και στα πρόθυρα να μείνει ακυβέρνητη, οι πολιτικοί της είναι πανικοβλημένοι και ανυπόληπτοι και οι πολίτες της συνθλίβονται από κύματα περικοπών του προϋπολογισμού.
Τρία χρόνια μέσα στην ύφεση και η καθολική λιτότητα που απαιτείται από την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, της τρόικας δηλαδή των πιστωτών, έχει σαφώς καταστροφικές συνέπειες.
Η ανεργία, που ήταν κάποτε μια από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, ξεπερνά το 21% ποσοστό ρεκόρ όλων των εποχών, η βιομηχανία έχει σχεδόν καταρρεύσει, και εκατοντάδες μικρές επιχειρήσεις, όταν αποτελούσαν κάποτε τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, κλείνουν κάθε μέρα. Η απελπισία και η φτώχεια δε μπορεί πλέον να κρυφτεί, η επαιτεία έχει πολλαπλασιαστεί. Έτσι, επίσης, υπάρχουν οι άστεγοι, κυρίως άνδρες που δε μπορούν λόγω ανέχειας να εξασφαλίσουν μια στέγη για να βάλουν το κεφάλι τους, κουρνιάζουν κάτω από εισόδους πολυκατοικιών, βρίσκονται διασκορπισμένοι στα πεζοδρόμια και θάβονται κάτω από κουβέρτες με τα χέρια απλωμένα.
Καθώς η ύφεση βαθαίνει για 5η συνεχή χρονιά, το φάντασμα για επιπλέον περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και θέσεων εργασίας – προκειμένου να εξασφαλιστεί το δάνειο των 130 δις από τους δανειστές – όχι μόνο δεν τρόμαξε τους Έλληνες, αλλά τους ένωσε οργισμένους.
Αφοπλιστικά, περισσότερα από ποτέ, μέλη της καλοβαλμένης μεσαίας τάξης έσπευσαν να συμμετάσχουν στις διαδηλώσεις της Κυριακής. Συρρέοντας γύρω από την περιοχή της πλατείας Συντάγματος, με χειρουργικές μάσκες να κρέμονται στους λαιμούς τους, ήταν η ισχυρότερη απόδειξη ότι τα άγρια μέτρα που ζητούνταν προς αντάλλαγμα της οικονομικής ενίσχυσης, έχουν αρχίσει να επηρεάζουν ανθρώπους που όχι πολύ καιρό πριν, θεωρούσαν τους εαυτούς τους εξασφαλισμένους.
«Μπορώ ακόμα να θυμηθώ, όταν ήμουν παιδί, την περίοδο του μεγάλου λιμού και παγετού του Χειμώνα του 1941», δήλωσε ο Παναγιώτης Γερογαλογιάννης, που τώρα επιβιώνει με μια σύνταξη των 500 ευρώ το μήνα.
«Έχουμε ένα διαφορετικό είδος πολέμου τώρα, το λεγόμενο οικονομικό, που δεν έχει να κάνει με πεδία μάχης, αλλά ο εχθρός είναι ο ίδιος, οι Γερμανοί. Και σήμερα δε σου επιτρέπεται καν να διαδηλώσεις. Και κουβαλάω αυτό πάνω μου», είπε βγάζοντας ένα ξύλινο κοντάρι από μια πλαστική σακούλα, «για να προστατεύσω τον εαυτό μου από την αστυνομία και τους παρακρατικούς τραμπούκους που μπαίνουν στις διαδηλώσεις μας»
Όλο και περισσότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι είναι «σε πόλεμο». Για την πολιτική ηγεσία, που ενώθηκε σε μια δύσκολη συμμαχία καταμερισμού της εξουσίας, υπό τον τεχνοκράτη πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήμο, αποτελεί έναν πόλεμο που πρέπει να κερδηθεί.
Ο πόλεμος είναι άδικος, λένε οι επίσημοι. Υπάρχουν παράπλευρες απώλειες, αθώοι τραυματίζονται και κάποιοι να πεθάνουν. «Δεν επρόκειτο ποτέ να είναι θύματα», είπε οικονομολόγος που εργάζεται για την κυβέρνηση, «Είναι το τίμημα που πρέπει να καταβληθεί για να πάμε από το σημείο Α στο σημείο Β. Είχαμε ένα σύστημα που βασιζόταν στο χρέος και ήταν εντελώς μη βιώσιμο. Θα πρέπει να αλλάξει»
Ο φόβος της είναι η ισχυρότερη δύναμη που φέρνει σε δύσκολη θέση πολλούς βάζοντας το δίλλημα της εναλλακτικής, πτώχευση και απομάκρυνση από την ευρωζώνη. Πέντε εβδομάδες χωρίζουν, σε υποθετικό επίπεδο, την Αθήνα για να αθετήσει τα τεράστια χρέη της, αφού από τις 20 Μαρτίου πρέπει να διαθέσει περίπου 14,5 δις ευρώ για να ανταποκριθεί σε αποπληρωμές δανείων.
Μόλις το τελευταίο πρόγραμμα διάσωσης μπει σε εφαρμογή, που θα μειώσει το σύνολο του δημοσίου χρέους των 350 δις κατά 100 δις, ο Παπαδήμος λέει ότι θα δοθεί μια «ανάσα’ στην ελληνική οικονομία και θα ανακτήσει σιγά – σιγά την ευστάθεια που χρειάζεται. Πτώχευση, δήλωσε ο πρωθυπουργός, επικαλούμενος ολέθριες σκηνές πριν την ψηφοφορία της Κυριακής, θα είναι θάνατος της Ελλάδας, για ένα υπερήφανο έθνος που έχει ζωντανές τις μνήμες και επέζησε από τη Ναζιστική κατοχή, τον εμφύλιο και ένα στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ακόμα και για αυτούς που θρηνούν για τη μέρα που πέρασαν από τη δραχμή στο ευρώ – και είναι μια αναπτυσσόμενη αίρεση – θα πρέπει να πιεστούν σκληρά για να διαφωνήσουν.
Αλλά αυτό είναι το καλό σενάριο. Η Ελλάδα έχει χάσει ήδη τον πόλεμο της.
Η διεφθαρμένη, διογκωμένη και αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση έχει περιέλθει σε ακινησία. Οι φορολογικοί υπάλληλοι που δεν μπορούν πλέον να λαμβάνουν μίζες και δωροδοκίες έχουν απλά σταματήσει να εργάζονται, κι αυτό είναι εν μέρει ο λόγος γιατί η οικονομία χειροτερεύει αντί να βελτιωθεί, αφού η Αθήνα έλαβε το πρώτο πακέτο διάσωσης των 100 δις, το Μάιο του 2010. Με την ρευστότητα και τις πληρωμές να στερεύουν, οι εταιρίες που προμηθεύουν φάρμακα και άλλα υλικά τη δημόσια υγεία είναι απλήρωτες εδώ και μήνες.
Η Ελλάδα φαίνεται να είναι όλο και περισσότερο εγκλωβισμένη, ανάμεσα σε δύο τέρατα: την αποδοχή της επίσημης αποδοχής της πτώχευσης και στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, που αφού πρώτα σκότωσε ήδη την αγορά, τώρα αναμένεται να επιδεινώσει την ίδια κατάσταση που θα φέρει τη χώρα σε μεγαλύτερη φτώχεια, την ύφεση. Μεγέθυνση και ανάπτυξη, δύο πράγματα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια αχτίδα ελπίδας, δεν έχουν εξέχουσα θέση στις δημοσιονομικές θεραπείες που επιβάλει το Βερολίνο, ο κύριος χρηματοδότης των πακέτων διάσωσης έως σήμερα.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η αποδοχή των δρακόντειων προϋποθέσεων που συνδέονται με τη νέα δανειακή συμφωνία, φέρει την κατάσταση πιο κοντά στο γκρεμό.
«Η χθεσινή ψηφοφορία στο κοινοβούλιο μπορεί να σώσει τη χώρα προσωρινά από στάση πληρωμών» είπε ο πρόεδρος Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και συνέχισε λέγοντας ότι «η ελληνική οικονομία πτωχεύει και το πολιτικό σύστημα της χώρας αποτυγχάνει».
Ο Paul Krugman, βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας, εξέφρασε την ίδια άποψη, πιο δυναμικά την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας λόγω χρεών τους. Το ερώτημα είναι αν επίσης αφήσουν το ευρώ».
Εάν η χώρα δεν πρόκειται να σωθεί πολλοί πιστεύουν ότι πρέπει να επανεκκινηθεί από την αρχή, με απαρχή μια δημοκρατία στην πρωταρχική της μορφή με την κατάρρευση του στρατιωτικού νόμου.
«Θα προτιμούσα αν υπήρχε ένα πάνελ εξωτερικών κριτών, το οποίο θα έκρινε όλους στον τομέα της εργασίας μου», είπε ένας δημόσιος υπάλληλος παραπονούμενος για την έλλειψη αξιοκρατίας στο χώρο της δουλειάς του, και συνέχισε λέγοντας ότι «έχω κουραστεί να βλέπω ανθρώπους που έχουν διοριστεί με ρουσφέτι, οι οποίοι είναι εντελώς ανίκανοι, και περιμένουν να πληρωθούν για αυτό».
Η αντίσταση στις μεταρρυθμίσει; και η αδυναμία να προβεί η «Αθήνα» σε θεσμικές αλλαγές χειροτερεύουν τις σχέσεις της με την Ε.Ε. και η πιθανότητα να προαναγγείλουν περικοπές ως αντιπολίτευση δυσχεραίνει τη θέση της. Οι γενικές εκλογές τον Απρίλιο έρχονται ως επιπρόσθετη ανησυχία ότι στην Ελλάδα υπάρχει κίνδυνος για πολιτική αναταραχή από αριστερές πολιτικές δυνάμεις – ομάδες, οι οποίες είναι κάθετα αντίθετες με περικοπές κόστους.
Καθώς οι πολιτικοί, την Κυριακή, είχαν έντονη αντιπαράθεση για το επίμαχο πακέτο διάσωσης, με τους αριστερούς ηγέτες εξαγριωμένους να στηλιτεύουν τη συμφωνία ως ένα «χτύπημα στη δημοκρατία», ο υπ. Οικονομικών, Ευγγ. Βενιζέλος, δήλωσε ότι όπως και πολλοί Έλληνες αισθάνεται «ως πρόσφυγας στην ίδια του τη χώρα».
Τίποτα δεν είναι ίδιο. Τίποτα δε θα είναι το ίδιο. Και προσευχήθηκε να είναι με το σωστό τρόπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου