Κυριακή 9 Ιουλίου 2017

Η Αλήθεια των Παραμυθιών

/florineanews.blogspot.gr/

Το παραμύθι αποτελεί μια απλή και σύντομη λαϊκή ιστορία, η οποία μπορεί να σχετίζεται με την πραγματικότητα, αλλά κατεξοχήν είναι επινοημένη και φαντασιακή. Σχετική είναι η έννοια του μύθου και οι διαφορές τους είναι συχνά δυσδιάκριτες. Η πρώτη εμφάνιση
παραμυθιών χάνεται στα βάθη της ιστορίας ενώ η μετάδοσή τους βασίζεται στην προφορική μεταβίβαση από γενιά σε γενιά.

Ορισμένα χαρακτηριστικά είναι σταθερά και κοινά σε όλα τα είδη των παραμυθιών. Η πλοκή είναι απλή και περιγράφεται με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, ενώ η ποικιλομορφία αποφεύγεται συστηματικά. Κάθε στιγμή πρωταγωνιστές είναι μόνο δύο πρόσωπα, τα οποία έρχονται άμεσα αντιμέτωπα, ενώ στο τέλος επικρατεί συνήθως το πιο αδύναμο. Η πλειοψηφία των παραμυθιών δημιουργήθηκε στη μακρά περίοδο του Μεσαίωνα και οι βάρβαρες συνθήκες της εποχής αναπαράγονται με κάθε ευκαιρία. Το περιεχόμενο και οι έννοιες παραπέμπουν στο φόβο για τα φυσικά φαινόμενα, στην εύκολη πίστη σε υπερφυσικά και μαγικά γεγονότα, στη στενή σχέση με τα οικόσιτα ή άγρια ζώα και στην προσπάθεια εξήγησης του κόσμου με τις λιγοστές γνώσεις της εποχής. Έχουν περιγραφεί πολλά είδη παραμυθιών, αλλά για λόγους απλότητας μπορούμε να τα κατατάξουμε σε τρεις κατηγορίες. Η πρώτη αναφέρεται σε ισορροπίες του βασιλικού-φεουδαρχικού καθεστώτος και στη σχέση ενός φτωχού πλην ικανού αγοριού ή κοπέλας, τα οποία καταφέρνουν, αντίστοιχα, να γίνουν βασιλιάς ή σύζυγος πρίγκιπα με αίσιο τέλος, με παραδείγματα την Σταχτοπούτα, τη Χιονάτη κλπ. Μια άλλη κατηγορία περιλαμβάνει φανταστικά όντα όπως δράκους, εξωτικά κλπ, τα οποία έρχονται αντιμέτωπα με τον άνθρωπο με ποικίλη κατάληξη. Τέλος, υπάρχουν τα παραμύθια με ανθρωποποιημένα ζώα, την παράδοση των οποίων ξεκίνησε ο αρχαίος παραμυθάς Αίσωπος, κυρίως με εκπαιδευτικό και διδακτικό χαρακτήρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ιστορία του παραμυθιού σχετίζεται με ένα πραγματικό γεγονός, συνήθως τρομακτικό και αποκρουστικό, το οποίο τροποποιήθηκε μερικώς για να είναι ευχάριστο, όπως συμβαίνει με εκείνα που συλλέχθηκαν από τους Γερμανικής καταγωγής αδελφούς Γκριμ. Για παράδειγμα η Κοκκινοσκουφίτσα περιλαμβάνει την κατασπάραξη ανθρώπου από άγριο λύκο.

Αναμφισβήτητη είναι η επίδραση των παραμυθιών στην εκπαίδευση και ψυχισμό των παιδιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα συναισθήματα και οι σκέψεις που προκαλούν τα παραμύθια προετοιμάζουν τα παιδιά για συγκεκριμένους κινδύνους και προκλήσεις που θα συναντήσουν στο μέλλον και τα βοηθούν να συνειδητοποιήσουν και να ελέγξουν τις φοβίες τους. Μέσω της ταύτισης με έναν από τους χαρακτήρες, είτε τον "καλό" είτε τον "κακό", το παιδί μπορεί να εξωτερικεύσει ελεύθερα και σε ασφαλές περιβάλλον τον χαρακτήρα και την φαντασία του, γεγονός που δεν μπορεί να πράξει στον πραγματικό κόσμο. Για παράδειγμα, οι εισβολείς και οι λύκοι τα μαθαίνουν να προστατεύονται από επικίνδυνες καταστάσεις, ενώ η αντιπαράθεση του καλού και του καλού, της ανδρείας και της δειλίας, του πλούτου και της φτώχιας κλπ διευρύνουν τα όρια αντίληψης και ανοχής της ανώριμης ψυχής τους. Τέλος, τα παραμύθια, συνήθως μεταφερόμενα από τη γιαγιά, βοηθούν με έναν ανεξήγητο τρόπο στη συμμόρφωση των παιδιών και στην υπακοή τους σε συνήθειες, τις οποίες διαφορετικά δεν θα ακολουθούσαν.

Από την εποχή του Αισώπου μέχρι τους σύγχρονους Ευρωπαίους συγγραφείς το παραμύθι συνοδεύει τον άνθρωπο καθόλη τη διάρκεια της ζωής του, λόγω της απλότητας και εγγύτητάς του με τα καθημερινά γεγονότα. Σίγουρα, τα παραμύθια είναι πιο αληθινά από τα κεκαλυμμένα ψέματα, με τα οποία "τρέφονται" και διασκεδάζουν οι ενήλικες.

Βαγγέλης Τσούκας

Σάββατο 1 Ιουλίου 2017

Εγώ, ο Μαλάκας

gregordergrieche.blogspot.gr

του Γιάννη Λαζάρου 
Που λες, δικέ μου, απ’ όσο θυμάμαι την κατάσταση, μια ζωή της πουτάνας γινότανε, (μη μου τσαντίζεσαι με τη γλώσσα που χρησιμοποιώ, σ’ εμένα αναφέρομαι). 
Μου είπαν πως ζούσα σε σπηλιές και μετά εξελίχθηκα, και κοίτα να δεις, από τότε έτρεχα σαν το κατσίκι (τρόπος του λέγειν) να κυνηγάω για να βγάλω τον επιούσιο. Μου έβγαινε η ψυχή, σου λέω, στην τρεχάλα, χώρια που είμουν μια ζωή χεσμένος από το φόβο μη με φάνε κάτι θηρία ναααα! 
Μετά κάποιος, πιο μάγκας από εμένα μέσα στη σπηλιά, μού έπαιρνε το καλύτερο κομμάτι κρέας γιατί λέει μίλαγε με την αστραπή που έριχναν κάτι θεοί, όπως τους έλεγε, και έπρεπε να τους φοβάμαι κι αυτούς. 
Από τη μια τα θηρία από την άλλη ο αντιπρόσωπος των θεών (ο μάγος ας πούμε) με έκαναν να τρέχω πιο πολύ για να τους θρέφω όλους. Πέρασαν τα χρόνια και οι πιο μάγκες από μένα έγιναν και αρχηγοί και βασιλιάδες, εκτός από αντιπρόσωποι των θεών, και γω να τρέχω εξελιγμένος πια σε πόλεις αντί για σπηλιές και θέλω να γίνω σαν κι αυτούς με μέγαρα και κουρσάρες. 
Η αλήθεια είναι πως όλα αυτά τα χρόνια τους έτρεφα όλους, πέρα από τα μέγαρα και τις κουρσάρες που τους εξασφάλιζα, γιατί πάντα είχα τον φόβο μέσα μου, τον φόβο που μου έβαζαν από δυο μεριές πάντα, γιατί μετά δεν είχα θηρία να με κυνηγάνε αλλά πιο μάγκες από μένα που τους έλεγαν αφεντικά. 
Κάποια στιγμή είναι αλήθεια πως έσκασα ο μαλάκας από το τρέξιμο γιατί που να προφτάσω να τους θρέψω όλους- έγιναν πολλοί βλέπεις- και είπα: «Αμάν ως εδώ», (μουλάρωσα, που λένε). 
Τότε οι ίδιοι που τους έτρεφα μου είπαν: «Μη σκας, αγόρι μου, έχεις και συ τα δικαιώματά σου, γι’ αυτό θα φτιάξουμε ένα καλό σύστημα όπου θα δουλεύεις πάντα για μας, αλλά θα έχεις και τον συνδικαλισμό σου και τα ωραία σου, χώρια τις επαναστάσεις που θα μπορείς να κάνεις μέσα από θεωρίες». 
Θεωρίες, που για να εφαρμοστούν, θα πρέπει να γίνει ο Δίας πουτάνα στην οδό Αθηνάς. 
Δεν το κρύβω πως καταχάρηκα, που να καταλάβεις τώρα, εσύ ο ελεύθερος (χα χα,) τι θα πει να αποκτάς δικαιώματα. Βέβαια το μόνο που απέκτησα ήταν πολλά δικαιώματα κι αυτοί συνέχιζαν να τρώνε από το κυνήγι μου, για το οποίο με έπεισαν μετά από χρόνια πως λέγεται εργασία. 
Και δεν φτάνει αυτό με έπεισαν ότι η εργασία είναι ιερό δικαίωμα όλων και θα πρέπει να την προστατεύω πάλι με δικούς τους νόμους. Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια πέρασαν αλλά θυμάμαι ότι μεταξύ αυτών που με έπεισαν για όλα αυτά ήταν κάθε λογής παπατζήδες, πάγκαλοι, καραμανλοαριστεροδέξιοι και όλο το κακό συναπάντημα που έτρεφα αιώνες. 
Τι να κάνω τους πίστεψα κι αυτούς γιατί μου διόρισαν το παιδί το οποίο ξέφυγε από τη μοίρα μου και δεν θα κυνηγάει στα όρη και στα βουνά. 
Μετά που λες, δικέ μου, ήρθε μια μέρα που οι ίδιοι, αυτοί που με είχαν πείσει για το ιερό δικαίωμα στην εργασία, μου την στέρησαν. Έτσι ξαφνικά μου είπαν: «Στοπ, μαλάκα, εμείς τώρα έχουμε να φάμε, εσύ άντε και γαμήσου». 
Όσο κι αν ξεροκατάπια , όσο κι αν δεν το πίστευα, ναι , ήταν αλήθεια μου στερούσαν αυτό που τόσα χρόνια με έπεισαν πως είναι ιερό και φυσικά μου τα έπαιρναν και χοντρά. 
Τώρα τι να κάνω; Δάση δεν υπάρχουν να κυνηγήσω, σπηλιές ελεύθερες να βάλω το σαρκίο μου μέσα τέρμα (θέλουν νοίκι), είναι όλα δικά τους κι αν θέλω ακόμα και νερό να πιω θα το πληρώνω λέει. 
Με τι να το πληρώσω, ρε καριόληδες, αφού μου τα πέρνατε τα λεφτά με τον φόβο τόσα χρόνια; 
Είμαι σε απόγνωση πια. Τότε λέω θα βρω κι άλλους μαλάκες σαν εμένα να πάμε να πάρουμε αυτά που μας ανήκουν. Που τα δουλέψαμε, ρε αδελφέ. 
Στον πρώτο που πήγα να μιλήσω για το θέμα μου λέει: «Πού πας, ρε Καραμήτρο; Έχουν πείσει πιο πολλούς από μας ότι είναι ιερό δικαίωμα η εργασία που κάνουν να τους φυλάνε αυτούς αλλά και τον πλούτο που απέκτησαν από εμάς. Οπότε θα σε σαπίσουν στο ξύλο γι αυτό κάτσε στ’ αυγά σου». 
Βέβαια δεν έκατσα στα αυγά μου, διότι δεν έχω ούτε αυτά, αλλά τρελαίνομαι με τις μαλακίες που πίστεψα τόσα χρόνια και έτρεχα ως μαλάκας. 
Τρελαίνομαι που ανακαλύπτω με τη μία ότι οι παπατζήδες με δούλεψαν χοντρά κάνοντάς με να υπηρετώ το «ιερό δικαίωμα της εργασίας», δικαίωμα το οποίο οι ίδιοι μου το στερούν. 
Με λίγα λόγια, μάγκα μου, διαπίστωσα ότι εκτός από το θλιβερό στο πέρασμα των αιώνων «Εργάτης και Μαλάκας», υπάρχει και κάτι πολύ πιο θλιβερό που πραγματικά πονάει αφόρητα. Να με έχουν καταστήσει «Άνεργο και Μαλάκα». 
Αλλά το θλιβερότερο όλων είναι που κατάφεραν να με μην με ενοχλεί τόσους αιώνες το «Μαλάκας» αλλά σε αυτή την συγκεκριμένη ιστορική στιγμή να σκίζω τις κιλότες μου για το «Άνεργος». 


Γραμμένο Αύγουστο του 2012
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Αναγνώστες