Πρόβατα: Ελληνικές φυλές

ΝΤΟΠΙΕΣ ΦΥΛΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ

Μεγάλος ή ικανοποιητικός αριθμός ατόμων ανά φυλή. Δεν διατρέχουν άμεσο κίνδυνο γενετικής διάβρωσης ή/και εξαφάνισης.

Καραγκούνικη

Κοιτίδα: Κυρίως Δυτική Θεσσαλία, κεντρική Ελλάδα.

Γενικά

Η πολυπληθέστερη ελληνική φυλή προβάτων. Ιδιαίτερα ανθεκτικό ζώο με έντονο κοινωνικό ένστικτο. Χρησιμοποιείται ευρέως για την αναβάθμιση πολλών πεδινών και ημιορεινών προβάτων.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 200-240 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Μεγαλόσωμη φυλή. Υψος ακρωμίου: 78 cm (κριοί), 68 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 80 kg (κριοί), 57 kg (προβατίνες). Μήκος σώματος: 78 cm.

Μορφολογικά χαρ/κά

Χρωματισμός ποικίλος. Επικρατέστερος: λευκός με μαύρες κηλίδες διαφόρου μεγέθους και κατανομής στο πρόσωπο και συχνά και στα άκρα. Κεφαλή κωνοειδής. Επιρρίνιο κυρτό. Αυτιά μεγάλα, ημικρεμάμενα. Αναμικτόμαλλο. Κεφαλή, κάτω χείλος τραχήλου, κάτω κοιλιακή χώρα και άκρα χωρίς εριοκάλυψη. Λεπτόουρο. Mακρύουρο.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Φυλή πρώϊμη. Ηλικία ενήβωσης αμνάδων: 10 μήνες. Διάρκεια οιστρικού κύκλου: 17 ημέρες. Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,4 αμνοί ανά προβατίνα και έτος. Μήνας τοκετών: Δεκέμβριος.

Παραγωγικά χαρ/κά

Διάρκεια γαλακτικής περιόδου: 124 - 206 ημέρες. Γαλακτοπαραγωγή: 160-190 kg. Bάρος αμνών στη γέννηση: 4,5 kg. Bάρος αμνών στον απογαλακτισμό (42 ημέρες): 14,7 kg (μονόδυμα), 11,5 kg (δίδυμα).

Μυτιλήνης

Κοιτίδα: Το ομώνυμο νησί.

Γενικά

Εκτρέφεται κυρίως στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 180-210 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Μεσαίου μεγέθους. Ύψος ακρωμίου: 71 cm (κριοί), 63 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 67 kg (κριοί), 50 kg (προβατίνες). Μήκος σώματος: 70 cm.

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος ποικίλος. Κεφαλή μικρή, λεπτή, κωνοειδούς σχήματος. Επιρρίνιο μετρίως κυρτό. Κριοί σε ποσοστό 80% κερασφόροι (προβατίνες 40%). Αναμικτόμαλλο. Μήκος ουράς: 35 cm. Πλάτος ουράς: 7-12 cm.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Φυλή σχετικά πρώϊμη. 40% των αμνάδων γονιμοποιείται σε ηλικία 9 μηνών και οι υπόλοιπες το επόμενο έτος. Μήνας τοκετών: Δεκέμβριος. Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1-1,1 αμνοί.

Παραγωγικά χαρ/κά

Διάρκεια γαλακτικής περιόδου: 140 ημέρες. Γαλακτοπαραγωγή: 120 kg. Σωματικό βάρος γέννησης: 3,8 kg. Βάρος στον απογαλακτισμό (47 ημέρες): 14 kg.

Βλάχικη

Γενικά

Η πολυπληθέστερη φυλή της χώρας κατά το παρελθόν. Σήμερα απαντάται σε ορεινές περιοχές των νομών Ιωαννίνων, Άρτας, Τρικάλων και της κεντρικής Πελοποννήσου. Στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία ονομάζεται 'Ορεινό πρόβατο Ηπείρου' ή Μπούτσικο. Το τελευταίο θεωρείται βελτιωμένος τύπος του Βλάχικου προβάτου και παρουσιάζει στενή γενετική συγγένεια με το Καραγκούνικο.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 30 χιλιάδες (εκτίμηση).

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μικρόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 65 cm (κριοί), 58 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 56 kg (κριοί), 46 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος ποικίλος από λευκός έως εντελώς μαύρος. Στην Πελοπόννησο λευκός με κοκκινόμαυρη κεφαλή. Κεφαλή μικρή, τριγωνικό πρόσωπο. Επιρρίνιο ελαφρώς κυρτό στους κριούς, ευθύγραμμο στα θηλυκά. Αυτιά μικρά έως μετρίου μεγέθους, λεπτά, οριζόντια ή ημιόρθια. Μήκος ουράς: 30 cm. Πλάτος ουράς: 5 cm.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Ηλικία ενήβωσης αμνάδων: 8 - 10 μήνες. Ηλικία πρώτου τοκετού: 2 έτη. Εποχή τοκετών: Δεκέμβριος-Ιανουάριος. Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,1 αμνοί ανά προβατίνα και έτος.

Παραγωγικά χαρ/κά

Γαλακτοπαραγωγή: 80-90 kg. Bάρος απογαλακτισμού αμνών: 14-16 kg με διάρκεια θηλασμού 40-60 ημέρες.

Αιγαιοπελαγίτικη

Γενικά

Αναφέρεται παλαιότερα ως φυλή των 'Νήσων του Αιγαίου'. Συναντάται σε όλα τα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη (Σητεία). Πρόβατα με χαρ/κά της φυλής συναντώνται και σε ποίμνια των Ιονίων νήσων.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 100 χιλιάδες (εκτίμηση).

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μικρόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 61 cm (κριοί) 55 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 56 kg (κριοί) 28 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος ποικίλος από εντελώς λευκός έως εντελώς μαύρος ή κοκκινόμαυρος. Κεφαλή κανονικού μεγέθους, πρόσωπο μακρύ, τριγωνικό. Επιρρίνιο ελαφρώς κυρτό στους κριούς, ευθύγραμμο στα θηλυκά. Αυτιά μικρά, ημιόρθια. Αναμικτόμαλλο. Πρόσωπο, κάτω χείλος τραχήλου, κάτω κοιλιακή χώρα και άκρα χωρίς εριοκάλυψη. Κριοί με ισχυρά κέρατα ελισσόμενα προς τα πλάγια. Μήκος ουράς: 24 cm. Πλάτος ουράς: 5 cm.

Παραγωγικά χαρ/κά

Γαλακτοπαραγωγή: 30-50 kg. Μικρά σωματικά βάρη αμνών στη γέννηση και τον απογαλακτισμό.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1 αμνός ανά προβατίνα και έτος.

Καρύστου

Κοιτίδα: Επαρχία Καρύστου.

Γενικά

Ζώο προσαρμοσμένο στις δύσκολες συνθήκες της νοτίου Ευβοίας.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 50 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μικρού μεγέθους. Ύψος ακρωμίου: 64 cm (κριοί), 59 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 60 kg (κριοί), 40 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος λευκός, ερυθρός στα ακάλυπτα από μαλλί μέρη (κεφαλή, αυτιά, τράχηλος, άκρα, κάτω κοιλιακή χώρα). Κεφαλή μετρίου μεγέθους, κωνικού σχήματος. Επιρρίνιο ελαφρώς κυρτό στους κριούς και ευθύγραμμο στις προβατίνες. Αυτιά ισχυρά, ημιόρθια. Άκρα πολύ ισχυρά, σχετικώς κοντά. Αναμικτόμαλλο. Μήκος ουράς: 31 cm. Πλάτος ουράς: 6 cm.

Παραγωγικά χαρ/κά

Γαλακτοπαραγωγή: 80-100 kg. Σωματικό βάρος στον απογαλακτισμό: 14-16 kg (διάρκεια θηλασμού: 60 ημέρες).

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Ηλικία πρώτου τοκετού: 18 μήνες. Εποχή τοκετών: Νοέμβριος - Δεκέμβριος. Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,1-1,2 αμνοί.

Σερρών

Γενικά:

Εκτρέφεται στην πεδιάδα του νομού Σερρών.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 12 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μεγαλόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 76 cm (κριοί), 67 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 85 kg (κριοί), 61 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Χρωματισμός λευκός με μαύρο χρώμα στην κεφαλή, την κάτω τραχηλική χώρα, τα άκρα και την κάτω κοιλιακή χώρα. Κεφαλή στενόμακρη, επιρρίνιο κυρτό. Αυτιά μεγάλα, λεπτά, οριζόντιας διεύθυνσης. Κριοί με μεγάλα, ισχυρά κέρατα, περιελισσόμενα γύρω από τα αυτιά. Προβατίνες με κέρατα σε ποσοστό 30%. Άκρα υψηλά, λεπτά και ισχυρά. Ομοιόμαλλο. Μήκος ουράς: 33 cm. Πλάτος ουράς: 6 cm.

Παραγωγικά χαρ/κά

Διάρκεια γαλακτικής περιόδου: 160-170 ημέρες. Γαλακτοπαραγωγή: 110 kg. Σωματικό βάρος στον απογαλακτισμό: 14-17 kg (διάρκεια θηλασμού: 45-60 ημέρες).

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Πρώϊμη φυλή. Το 40% των αμνάδων γονιμοποιείται σε ηλικία 10 μηνών. Εποχή τοκετών: Δεκέμβριος-Ιανουάριος. Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,2-1,5 αμνοί.

Κοζάνης

Γενικά

Ονομάζεται έτσι το ορεινό πρόβατο της χώρας που εκτρέφεται σε μερικές περιοχές της βόρειας Ελλάδας και δεν ανήκει σε συγκεκριμένη φυλή. Προϊόν έντονης επιμειξίας μεταξύ διαφόρων ορεινών φυλών οι οποίες έχουν εξαφανιστεί ή τείνουν να εξαφανιστούν (Σαρακατσάνικο, Αρβανιτοβλάχικο κλπ).

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων

Εκατοντάδες χιλιάδες (εκτίμηση). Ένα ποίμνιο 400 προβάτων εκτρέφεται στον Κτηνοτροφικό Σταθμό του Υπουργείου Γεωργίας, στη Βλάστη Κοζάνης.

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μικρόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 60-62 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 42-45 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά: Μεγάλη ποικιλομορφία.

Παραγωγικά χαρ/κά: Γαλακτοπαραγωγή: 80-100 kg.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,1-1,2 αμνοί.

Σφακίων

Γενικά

Εκτρέφεται στο νοτιοδυτικό τμήμα Κρήτης (νομός Χανίων). Φυλή προσαρμοσμένη σε ορεινές, ημιορεινές περιοχές εκμεταλλευόμενη τη φτωχή φυσική βλάστηση.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 60 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μικρόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 65 cm (κριοί), 58 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 61 kg (κριοί), 41 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος λευκός με μαύρους δακτυλίους γύρω από τους οφθαλμούς και μαύρες κηλίδες στα άκρα. Κεφαλή επιμήκης, επιρρίνιο κυρτό. Αυτιά μετρίου μεγέθους, οριζόντια. Kριοί με ισχυρά κέρατα, ελισσόμενα προς τα πλάγια. Προβατίνες ακέρατες. Μήκος ουράς: 21 cm. Πλάτος ουράς: 3 cm. Αναμικτόμαλλο. Κεφαλή, κάτω κοιλιακή χώρα και κάτω άκρα χωρίς εριοκάλυψη.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Μέγεθος τοκετοομάδων στη γέννηση: 1,4 αμνοί. Εποχή τοκετών: Νοέμβριος-Δεκέμβριος.

Παραγωγικά χαρ/κά

Διάρκεια γαλακτικής περιόδου: 140-150 ημέρες. Γαλακτοπαραγωγή: 130 kg. Σωματικό βάρος αμνών στις 65 ημέρες: 13 kg.

Άρτας

Γενικά

Γνωστή και ως Φριζάρτα ή Φρισλανδόμορφο. Εκτρέφεται στο πεδινό τμήμα του ομώνυμου νομού σε κλίμα υγρό και μη ιδιαίτερα θερμό. Πρόκειται για συνθετικό πληθυσμό ο οποίος προέκυψε από τη διασταύρωση εγχώριων προβάτων με τη φυλή Φρισλανδίας.

Αριθμός καθαρόαιμων ζώων: 30 χιλιάδες.

Μέγεθος, βάρος

Φυλή μεγαλόσωμη. Ύψος ακρωμίου: 80 cm (κριοί), 70 cm (προβατίνες). Σωματικό βάρος: 85 kg (κριοί), 72 kg (προβατίνες).

Μορφολογικά χαρ/κά

Xρωματισμός τριχώματος λευκός. Κεφαλή μεγάλη, κωνοειδής, επιρρίνιο κυρτό. Αυτιά πολύ λεπτά, μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, οριζόντιας διεύθυνσης. Άκρα υψηλά, σχετικά χονδρά. Ομοιόμαλλο. Κεφαλή, κάτω τραχηλική χώρα, κάτω κοιλιακή χώρα, άκρα και ουρά χωρίς εριοκάλυψη. Ουρά στρογγυλή, λεπτή. Μήκος ουράς: 20 cm. Πλάτος ουράς: 5 cm.

Αναπαραγωγικά χαρ/κά

Φυλή πρωϊμη. Εποχή τοκετών: Σεπτέμβριος-Οκτώβριος. Μέγεθος τοκετοομάδων: 1,8 αμνοί.

Παραγωγικά χαρ/κά

Διάρκεια γαλακτικής περιόδου: 180-190 ημέρες. Γαλακτοπαραγωγή: 230-250 kg.

http://www.ftiaxno.gr/2010/08/blog-post_30.html Βιβλιογραφία
Ο κύριος όγκος των πληροφοριών αναφορικά με τις κυρίαρχες και τις σπάνιες φυλές προέρχεται από το βιβλίο του καθ. Εμμ. Ρογδάκη