Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

Σερβια κοζανης








Τα Σέρβια είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις του Νομού Κοζάνης. Βρίσκονται στις Βορειοδυτικές απολήξεις των Πιερίων ορέων, 26 χλμ. Νοτιοανατολικά της Κοζάνης. Επίσης βρίσκονται 150 χλμ. Νοτιοδυτικά-δυτικά της Θεσσαλονίκης και 100 χλμ. Βόρειο-βόρειο δυτικά της Λάρισας.

Από τα Σέρβια ή οδική διαδρομή, μέσω Π. Καστανιάς ή Πλατανορρεύματος και Πιερίων, προς την Κατερίνη είναι 65 χλμ. Είναι η πλέον σύντομη και προσιτή διαδρομή από το Ν. Κοζάνης προς την Κατερίνη κατά την οποία ο ταξιδιώτης συναντάει όμορφα τοπία και φυσικές ομορφιές.
Η ονομασία των Σερβίων προήλθε από το λατινικό ρήμα Servo που σημαίνει φυλάττω, παρατηρώ και ουσιαστικά ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αφού για αιώνες -και κυρίως επί Βυζαντινής Αυτοκρατορίας - λόγω της θέσης του, ήταν ένα απόρθητο φρούριο που έλεγχε τις μοναδικές διόδους μεταξύ Μακεδονίας και Θεσσαλίας στην περιοχή. Η πρώτη ονομασία των Σερβίων ήταν "Φυλακαί" επί Μακεδόνων και μέχρι τις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα. Όταν όμως της πόλη των "Φυλακών" κατέλαβαν οι Ρωμαίοι, την ονόμασαν στη δική τους γλώσσα Servia (= Φυλακτήρια, Παρατηρητήρια) από το λατινικό ρήμα (Servo = Φυλάττω, Παρατηρώ). Ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος (23-79 μ.Χ.) μνημονεύει τους κατοίκους των Φυλακών αποκαλώντας τους Φυλακήσιους. Το όνομα αυτό υπάρχει και σε επιγραφή που βρέθηκε στη Βέροια, η οποία έχει ως εξής: "Παρμενίων Γλαυκία Φυλακήσιος νικητής εν δολίχω." Και το πρώτο όνομα ("Φυλακαί") και το δεύτερο ("Σέρβια"), επί Μακεδόνων και Ρωμαίων αντίστοιχα είναι στον πληθυντικό και αυτό γιατί συμπεριέχει και τις δυο διόδους , των Σερβίων και των στενών "Πόρτες". Τα Σέρβια βρίσκονται εκεί που συναντιούνται το Τιτάριο όρος με τα Καμβούνια.
Η καθεαυτού πόλη ιδρύθηκε από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ηράκλειο περί τα μέσα του 7ου αιώνα προκειμένου να εποικισθεί από Σέρβους που εκείνη την εποχή είχαν κατέβει από τις περιοχές του Δούναβη και του Σαύου. Μετά την αποχώρηση των Σέρβων η πόλη παρέμεινε ως βυζαντινό φρούριο. Τον 10ο αιώνα κατελήφθηκαν από τους Βουλγάρους αλλά γρήγορα όμως ανακαταλήφθηκε από τον Βασίλειο τον Βουλγαροκτόνο ο οποίος και γκρέμισε το φρούριο και τα τείχη τα οποία όμως ανοικοδομήθηκαν το 1257 μετά τη μάχη της Πελαγονίας. Μερικά τμήματα εκείνου του τείχου είναι το λεγόμενο "Κάστρο της Ωριάς" που σώζεται μέχρι σήμερα. Τον 13ο αιώνα τα Σέρβια αποτελούσε το όριο μεταξύ της Μεγαλοβλαχίας όπως λεγόταν τότε η Θεσσαλία και του Βασιλείου Θεσσαλονίκης των Φράγκων. Τον επόμενο αιώνα κατακτήθηκαν από τους Σέρβους του Κράλη και τον αμέσως επόμενο, 15ο αιώνα καταλήφθηκαν από τους Τούρκους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι κάτοικοι των Σερβίων συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίος αγωνιστής της επανάστασης του 1821 ήταν ο Ζησης Σωτηρίου[2]. Σπουδαία ήταν η συνεισφορά των Σερβιωτών και στο Μακεδονικό Αγώνα, ο οποίος οδήγησε τελικά στην απελευθέρωση της κώμης στις 10 Οκτωβρίου του 1912 από τον Ελληνικό στρατό μετά τη νικηφόρα μάχη του Σαραντάπορου.                                                                                                                                                                                             

Βυζαντινή πόλη-Κάστρο

Η Βυζαντινή πόλη των Σερβίων είχε την Ακρόπολη, την Άνω Πόλη και την Κάτω Πόλη[2][3]. Υπήρχαν δηλαδή τρία τείχη άμυνας για τους επιδρομείς, τα οποία προφύλασσαν ταυτόχρονα το στρατιωτικό διοικητή που ζούσε στην Ακρόπολη, τόσο από τους εξωτερικούς, όσο και από τους εσωτερικούς εχθρούς. Στην κάτω πόλη ζούσαν οι αγρότες και οι εργάτες, στην άνω πόλη διέμενε η μεσαία τάξη και στην Ακρόπολη ο Στρατιωτικός διοικητής, όπως αναφέρει ο Ιωάννης Καντακουζηνός: «Το δε τρίτον, άκρα ον, το άρχοντι ανείται».
Το Κάστρο των Σερβίων κτίστηκε μεταξύ (560-650 μ.Χ.), δηλαδή στα χρόνια του Ιουστινιανού ή του Ηρακλείου.
Η Ακρόπολη κάλυπτε 2,5 στρέμματα και σήμερα σώζονται -με μεγάλες φθορές- οι Πύργοι, που ξεπερνούσαν τα 20 μέτρα ύψος, μεγάλα τμήματα από τα τείχη και ίχνη κτισμάτων.
Η Άνω Πόλη κάλυπτε 20 στρέμματα. Σώζονται οι βάσεις πολλών κατοικιών και τα τείχη που την περιέβαλλαν, που είχαν σχήμα πολυγωνικό, με πύργους στρογγυλούς και ορθογώνιους που ακολουθούσαν την κλίση του λόφου.
Η Κάτω Πόλη κάλυπτε 75 στρέμματα. Σώζονται τείχη, τμήμα της κεντρικής υψηλής πύλης του Κάστρου, τμήματα Υδραγωγείων, πολλά ερείπια και ίχνη σπιτιών και εκκλησιών. Τρείς μάλιστα εκκλησίες σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση με πολλές σπάνιες και θαυμάσιες τοιχογραφίες. Είναι η μεγάλη Βυζαντινή Βασιλική Εκκλησία (11ου αιώνα) που πιθανολογείται από τους ειδικούς ότι είναι του Αγίου Δημητρίου, η εκκλησία του Προδρόμου Ιωάννη και το μοναστήρι των Αγίων Θεοδώρων, σκαρφαλωμένο σαν περιστεροφωλιά σε ένα άγριο και απόκρημνο βράχο, με φανταστική θέα.
      

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Αναγνώστες